Czy stałeś kiedyś z szeroko otwartymi ustami, zachwycony widokiem rozległego pejzażu, marząc o tym, żeby móc pokazać komuś widok, który zrobił na tobie takie wrażenie? Jeśli tak, to ten artykuł jest dla Ciebie!
Fotografowanie panoramiczne jest jednym z najbardziej spektakularnych i dających wiele satysfakcji typów fotografii. Tuż po narodzinach fotografii w połowie lat 50. XIX wieku panoramy zaczęły cieszyć się ogromnym zainteresowaniem. Nie ma się co dziwić – wizyty w galeriach szerokokątnych obrazów dawały oglądającym pierwsze zdjęcia panoramiczne szansę na zobaczenie i doświadczenie miejsc, który nigdy wcześniej nie widzieli i prawdopodobnie nie mieliby szansy zobaczyć.
Na początku idea była prosta – pozwolić widzowi poczuć, że oglądając zdjęcie stoi na miejscu fotografa. Jak wiadomo apetyt rośnie w miarę jedzenia. Fotografowie zapragnęli nie tylko postawić widzów na swoim miejscu, ale także pozwolić im obracać się na boki, prezentując szersze pole widzenia. Tak narodziły się 360-stopniowe zdjęcia panoramiczne.

Widok ze szczytu Lookout Mountain, Tennessee, 1864 r. Fot. George N. Barnard

Wraz z rozwojem techniki, panoramy stały się imponującymi nośnikami ogromnej ilości szczegółów i ukazują świat w sposób nieosiągalny dla fotografii robionych w standardowym formacie.
Ludzkie oko przyjmuje format zdjęć panoramicznych bardzo naturalnie. Nasze pole widzenia jest szersze niż zdjęcia o standardowej proporcji boków 3:2, a przestrzeń występująca w panoramach pozytywnie wpływa na postrzeganie zdjęcia. Jeśli szukasz okazji, aby spróbować swoich sił w nowej technice, a przy okazji nie nadwyrężyć swojego portfela, zacznij tworzyć panoramy z pojedynczych fotografii!



Zdjęcia panoramiczne tworzy się zazwyczaj poprzez cyfrowe "sklejanie" razem kilku wykonanych zdjęć w znacznie większy obraz. Kluczowe dla wykonania doskonałej panoramy jest uzyskanie obrazu zawierającego wiele szczegółów, przy jednoczesnym idealnym nakładaniu się na siebie kadrów. Dużym plusem fotografii panoramicznej jest to, że, wbrew pozorom, osiągnięcie dobrych efektów nie wymaga w zasadzie zakupu dodatkowego sprzętu. To, czego będziemy potrzebować to technika i znajomość obróbki zdjęć. Na początek przedstawiamy kilka podstawowych wskazówek, potrzebnych do rozpoczęcia przygody z fotografią panoramiczną.
Pierwszym etapem całego procesu jest oczywiście znalezienie odpowiedniej scenerii. Nie musisz zaczynać od fotografowania ze szczytu gór w wietrzny dzień. Na początku wystarczy miejsce, w którym czujesz się swobodnie, np. mogą być to okolice twojego domu.

Sprzęt
Drugim krokiem jest umieszczenie twojego aparatu na dobrym, stabilnym statywie.
Wpisując w wyszukiwarce hasło ''fotografia panoramiczna'' znajdziemy całą gamę specjalistycznych statywów z głowicą do panoram sferycznych. Są one zaprojektowane tak, że pozwalają na ustalenie dokładnej osi obrotu aparatu fotograficznego. Specjalistyczne uchwyty i statywy kosztują nawet ponad 2000 zł, zostawmy je więc zagorzałym miłośnikom panoram. Dobry trójnóg z głowicą z możliwością obrotu w zakresie 360 stopni także da sobie radę ze zdjęciami panoramicznymi. Zwróćmy uwagę, aby jego głowica miała dwa osobne pokrętła – jedno do blokowania pozycji aparatu i drugie do blokowania obrotu dookoła osi pionowej.

Głowicę kulową Triopo B-1 kupimy za około 165 złotych

Co zrobić, jeśli nie masz statywu? Nie trzeba się w cale poddawać. Większość cyfrowych aparatów kompaktowych ma funkcję tworzenia panoram. Więcej na ten temat dowiesz się z naszego artykułu Oryginalna panorama wykonana z ręki.
Kiedy już zamocowaliśmy aparat na statywie, musimy się upewnić, że i statyw i aparat są odpowiednio wypoziomowane. Pomoże nam w tym poziomica, którą wsuwa się w gniazdo stopki lampy błyskowej znajdujące się na górze aparatu. To pomoże nam uniknąć widocznych ''szwów'' na zdjęciu. Aby zmniejszyć koszty, możemy zamiast poziomicy fotograficznej zaopatrzyć się w małą poziomicę w sklepie budowlanym lub skorzystać z funkcji wirtualnego horyzontu, jeśli nasz aparat taką oferuje.

Fotograficzna poziomnica zamontowana w gnieździe gorącej stopki aparatu

Wreszcie nadchodzi czas, aby zrobić kilka zdjęć. Jeśli wcześniej tego nie robiłeś, spróbuj zapisywać zdjęcia w formacie RAW. Umożliwi Ci to wyciągnięcie tego, co najlepsze z każdego pliku – nawet najwyższej jakości JPEG pozbawione jest sporej ilości szczegółów. Przy pracy nad zdjęciem panoramicznym najbardziej przyda się obiektyw szerokokątny. Wielu fotografów wykorzystuje obiektywy typu rybie oko, choć może to powodować powstanie silnej dystorsji. Lepiej więc fotografować wykorzystując ogniskową z przedziału 28–50 mm i wykonać więcej zdjęć, w ostateczności zmieniając nawet orientację korpusu z poziomej na pionową.

Wyłącz automatykę



Pamiętajmy, że każde z wykonanych zdjęć składowych musi mieć takie same ustawienia naświetlania, ostrości i balansu bieli. Nie da się w jedną panoramę złożyć kilkunastu zdjęć znacznie różniących się np. kolorystycznie. Pracuj z aparatem ustawionym w tryb manualny. Aby dodatkowo ustrzec się przed nieostrym zdjęciem w przypadku używania lustrzanki, drgania aparatu można wyeliminować przez ustawienie w aparacie wstępnego podnoszenia lustra – wtedy po naciśnięciu spustu migawki lustro się podniesie, ale migawka zostanie wyzwolona z odpowiednim opóźnieniem. Można też użyć elektronicznego wężyka spustowego.

Jak połączyć ujęcia
Fotografuj tak, aby na każdym kolejnym zdjęciu znajdowała się część poprzedniego. Brzegi kadrów powinny zachodzić na siebie w około 20–30%. Pozostawiony ''zapas'' zniweluje później program składający zdjęcia w całość.
W sieci znajdziemy mnóstwo darmowych aplikacji do tworzenia panoram. Niektóre firmy dołączają je także do zakupionego aparatu. O łączeniu zdjęć za pomocą programu Adobe Photomerge przeczytacie szczegółowo w artykule o fotografii panoramicznej dla początkujących.

Na filmie poniżej możemy zobaczyć inny sposób łączenia zdjęć. Zobacz, jak przy pomocy Photoshopa CS6 uzyskać ogromną, 360 stopniową panoramę o wyglądzie małej planety.



O czym należy pamiętać
Wydaje Ci się, że trzeba sporo wiedzieć, aby zajmować się fotografię panoramiczną? Jej podstawy są dość proste:
• zablokuj wszystkie automatyczne ustawienia aparatu, aby zapobiec różnicom między ujęciami
• używaj krótkich czasów otwarcia migawki i statywu, aby zachować ostrość zdjęć
• kadry powinny zachodzić na siebie w około 20-30%
To wszystko, do dzieła!

Zobacz także:
Harmonia obrazu, czyli kilka słów o kompozycji
Grand Press Photo 2013 – galeria zdjęć
WYWIAD: Cardiff po zmroku w obiektywie Macieja Dakowicza
Digiscoping, czyli świat w dużym przybliżeniu
Plener – dokąd, kiedy i z czym?
9. edycja BZ WBK Press Foto rozstrzygnięta
Śląska Fotografia Prasowa 2012 - galeria nagrodzonych zdjęć
Rozbudź wyobraźnię, zrób zbliżenie
Zdjęcia panoramiczne – aparaty Sony zrobią je za Ciebie
Panoramy w fotografii podróżniczej
Portret w plenerze – praktyczny poradnik
O fotografowaniu na Grenlandii słów kilka