Wystawa złożona z kilkudziesięciu czarno-białych fotografii – wybranych z bogatego archiwum autora – w niezwykły sposób oddaje specyfikę i nostalgiczne piękno polskiego prawosławia. Od lat osiemdziesiątych do dziś, tematem fotografii artysty jest duchowość prawosławnej społeczności kresów wschodnich. Owocem jego pracy jest monumentalny, unikatowy cykl, obrazujący obrzędy
i zwyczaje religijne okolic Grabarki, Jabłecznej, Drohiczyna czy Białej Podlaskiej i jej okolic.

fot. T. Żaczek

Przenikające się religie i wpływy różnych kultur sprzyjają pojawianiu się wysublimowanych form religijności. Prostota życia i szacunek dla wiary zdają się przenikać codzienność. W twórczej drodze autora podziw dla tych wartości okazał się bodźcem do podjęcia tematu:

– Był 1976 rok. Artyści malarze z naszego regionu mieli na Grabarce plener. Pojechałem z nimi. Dokumentowałem plener w fotografii. Na Grabarce przeżyłem święto Spasa. Byłem nim zauroczony. Artyści wrócili, a ja zostałem. Dalej fotografowałem. Tamten pobyt zaważył na moich dalszych poszukiwaniach. Poznawałem prawosławie – jego kalendarz, liturgię, obrządek, ludzi. Prawosławie jest bardzo kolorowe – szaty, obrzęd, wnętrza świątyń. Czarno-białe zdjęcie odrywa człowieka od skupiania się na kolorze i podpowiada – zatrzymaj się, pomyśl, wejdź w świat duchowy – opowiada autor zdjęć.

fot. T. Żaczek

Przez dekady intensywnej pracy, w trakcie stopniowego zgłębiania tematu i poznawania tamtejszych ludzi, powstawały najważniejsze ujęcia:

– Zdarza się, że dopiero po pięciu, nawet dziesięciu wyjazdach robię, na przykład ze święta, jedno zdjęcie, niepowtarzalne. Potem próbuję nowego, jeszcze lepszego ujęcia i nic nie wychodzi. To jedno ujęcie wybieram z pośród pięćdziesięciu, stu zdjęć – kontynuuje Tadeusz Żaczek.

Fascynacja autora rytuałami wschodu pozwoliła mu w niezwykły sposób wydobyć mistyczną atmosferę fotografowanych miejsc. Klasyczne, czarno-białe fotografie oddają specyficzny koloryt, wizualne bogactwo oraz przepych wnętrz i ornamentów.

fot. T. Żaczek

– To swoisty paradoks, że oglądając je można zapomnieć o braku barw w obrazie – bogactwo bodźców wizualnych, wysmakowana tonalność i kontrastowość fotografii sprawiają, że silnie działają na zmysły, pozwalają odczuć nastrojową bliskość przedstawionych zdarzeń. Tamten świat – z bliska sfotografowany przez Tadeusza Żaczka - urzeka obrazami procesji i obrzędów, oświetlonych świecami wnętrz cerkwi, modlitewnymi gestami wiernych, unoszącym się dymem kadzidła, ustami wiernych w modlitewnym śpiewie... Najważniejsze jednak pozostaje dla oczu niewidzialne, trudne do zdefiniowania, odczuwalne jedynie pod powierzchnią obrazu. Wzbudzające szacunek dla tego niezwykłego, pełnego głębokich wartości świata – opisuje kuratorka wystawy, Jolanta Rycerska.

fot. T. Żaczek

Tadeusz Żaczek - absolwent Politechniki Częstochowskiej i Studium Fotografii, członek Związku Polskich Artystów Fotografików. Jeden z najwybitniejszych fotografów polskiego prawosławia. Od ponad trzydziestu pięciu lat zawodowo związany z fotografią. Mieszka i pracuje w Białej Podlaskiej.

Organizator wystawy: Narodowe Centrum Kultury
Kurator wystawy: Jolanta Rycerska

Zobacz także:
Paweł Opaliński - Krajobrazy z wyobraźni
Dwie wystawy fotografii koncertowej
Wystawa solarigrafii
Mijające chwile w Łodzi
"Chorwacja"
10-lecie Galerii Obok ZPAF
Z Polski do Japonii...rowerem
Nowa wystawa we Wrocławiu
Wystawa Błażeja Pindora w Warszawie
"Ojciec marnotrawny"
Showroom Ney Gallery&Prints
Muzealna kolekcja cyfrówek